EDEBİYAT TARİHİ

Bir ağacın yemiş verme şartlarını incelerken nasıl onun toprağını da göz önünde bulundurmak lazımsa, edebi mahsullerin nasıl meydana geldiğini anlamak için de o devrin tarihini bilmek icap eder.

O halde Türk edebiyatı tarihi demek, Türklerin en eski çağlardan günümüze kadar meydana getirdikleri duygu ve düşünce mahsullerinin asır asır, o asrın tarihi içinde incelenmesi demektir.

Tabiîdir ki edebiyat tarihini iyi anlamak için bütün medeniyet unsurlarını ( dil, din, sanat, folklor, adet, örf, gelenek, tarih, ahlak, hukuk vb.) da bilmek şarttır. Böyle olmazsa edebi eserlerin doğuşundaki sebep ve neticeler iyi anlaşılamaz. Zira edebiyat, sadece varlığı ile, bir milleti diğer milletlerden farklı kılan ve ona kendine has bir kimlik kazandıran maddi ve manevi değerler bütünü olan kültürün en önemli elçidisir.

Kısacası edebiyat, gerçekte, sosyal olayların bir yansıması değil, bütün bir tarihin ruhu, özü ve özetidir. Bir başka değişle milli bir biyografidir.

Türk tarihi üç büyük çağa ayrılır:

1- Uzak doğu medeniyeti çerçevesinde (İslâmiyetten önceki) Türk tarihi;
Birinci devir Türklerin İslâmiyeti kabulüne kadar yani onuncu milâdi asra kadar sürer.

2- Yakın doğu medeniyeti çerçevesinde (İslâmi devirde) Türk tarihi;
İkinci devir onuncu asırdan Tanzimata kadar yani 1839'dan sonraki zamandır.

3- Batı medeniyeti çerçevesinde Türk tarihi;
Ücüncü devir 1839 Tanzimat Fermanı'ndan günümüze kadar.